ABDURRAHMAN NURETTİN PAŞA

Okulumuzun Kurucusu Abdurrahman Nurettin Paşa, 18 Nisan 1883 tarih ve 484 numaralı Kastamonu gazetesinden anlaşıldığına göre 31 Aralık 1882 tarihinden 2 Eylül 1891 tarihine kadar Kastamonu ilinde valilik yapmıştır. Abdurrahman Paşa, 7 Kasım 1895 tarihinde Adliye Nazırlığına tayin olunmuş ve 2. Meşrutiyetin İlanı'ndan sonra 2 Ağustos 1908 günü emekli olmuştur. 1912 yılında vefat etmiş, Fatih Türbesi yanına defnedilmiştir.

LİSEMİZİN KURULUŞU

Abdurrahman Paşa, Kastamonu ilinde valilik yaptığı süre içerisinde sayılmayacak kadar çok eser bırakmıştır. Bu eserlerin başında Kastamonu İdadisi gelir. Galatasaray ve İstanbul Liselerinden sonra Türkiye'de 3. derecede bir maziye sahip Anadolu'da kurulan ilk devlet lisenin kesin kuruluş tarihi 20 Nisan 1885'tir.

Abdurrahman Paşa, okulun ilk sınıfını Askerî Rüştiye binasında açmıştır. 1887 yılında İdadi Müdürlüğüne Celal Bey tayin edilmiştir. Bu zamanda iki sınıf varken 1888 yılında üç olan sınıf sayısı, 1891-1892 senesi başında beş olmuştur. Aynı zamanda okul yatılıya çevrilmiştir.

1900-1901 ile 1903-1904 yıllarında okula bir ziraat şubesi eklenmişse de 1904 yılından sonra bu şube kaldırılmıştır. 1912-1913 ders yılına kadar eğitim ve öğretim normal devam etmiş, bu ders yılından itibaren okulun adı "idadi"den "sultani"ye çevrilmiştir. Yine bu ders yılı içerisinde Liseye bağlı olmak üzere ilk kısım oluşturulmuş ve Lise, onuncu sınıftan itibaren edebiyat ve fen olarak iki şubeye ayrılmıştır. 1922-1923 yılında Sultani ismi Liseye çevrilmiş, sınıf adedi on bire indirilmiştir. 1925 yılında ilk kısmı kaldırılan Lise, orta kısmı ile birlikte eğitim ve öğretime devam etmiştir.

Anadolu'nun ilk lisesi olan Kastamonu Abdurrahmanpaşa Lisesinin bütün çevre illerden gelen öğrencilerle mevcudu artmış ve kadrosu çok değerli çalışanlarla takviye edildiği için bu okula gelmek isteyen öğrencilere cevap veremez olmuştur. Yeni şubeler açmak, ek binaları yapmak durumu ortaya çıktığından Lise binasının dere kenarında Atatürk Caddesi'ne bakan evler istimlak edilerek 29 Eylül 1937 tarihinde Bakanlıktan gelen projeye uygun olarak orta kısım inşaatına başlanmıştır. Bu bina on sınıf, iki laboratuvar, bir konferans salonu, bir yemekhane ve bir dolaphane ihtiva etmekte olup günümüzde Lise binası olarak kullanılmaktadır.

LİSEMİZİN MEZUNLARI

Kastamonu (Abdurrahmanpaşa) Lisesinde yetişen yüzlerce öğrenci çok yüksek sorumluluk mevkilerinde görevler üstlenerek ülkemize hizmetler ifa etmişlerdir. Kuruluşundan günümüze değin "idadî", "sultanî" ve "lise" olarak Osmanlı Devleti'nin yaklaşık son kırk yılına ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan günümüze kadar süren macerasına şahitlik etmiştir. Canla başla ülke bekası için çabalamış; yeri gelmiş ellerinde silahlarıyla öğrencisi öğretmeni cepheye koşan, yeri gelmiş yetiştirdiği büyük devlet adamlarıyla çeşitli makam ve mevkilerde ülkesine hizmet edecek üstün karakterler yetiştiren kutlu bir çatı olmuştur. Bilimde, eğitimde, siyasette, sporda, sanatta, edebiyatta yurda sayısız şahsiyetler yetiştirerek yurdumuzu hep aydınlatan koca bir "İrfan Meşalesi" olmuştur Büyük Lise. Arif Nihat ASYA, Hüsnü AÇIKSÖZ, Behçet NECATİGİL, Abdülbaki GÖLPINARLI, Orhan Şaik GÖKYAY, Behçet NECATİGİL, Rıfat ILGAZ, Vasfi Mahir KOCATÜRK, Zeki Ömer DEFNE gibi şahsiyetler; bu çatının altından gelmiş geçmiş birkaç isimdir sadece.

ÇANAKKALE SAVAŞLARINDA LİSEMİZ

Bilindiği üzere Kastamonu, 1. Dünya Savaşı ve Millî Mücadele yıllarında yurdumuzun en çok şehit veren illerinden biri olmuştur. Kastamonu halkı, kadın erkek demeden cepheye koşmuş, vatanları uğruna canlarını siper etmekten asla geri durmamış, bu uğurda can vermeyi şeref bilmiş, âdeta şenliğe gider gibi şehadete yürümüştür.           

1. Dünya Savaşı'nın yaşandığı 1914 - 1918 yılları, okul tarihimizin en hüzünlü yılları olmuştur. Bu yıllarda, Kastamonu Mekteb-i Sultanisinden 120 öğrenci kara tahtaya "Hocam, biz vatan için cepheye gidiyoruz; bizi yok yazmayınız." notunu düşerek cepheye koşmuştur. Kastamonu Sultanisi, 1. Dünya Savaşı yıllarında lise kısmı şubelerinin birçoğunu açamadığı gibi mezun da verememiştir. Lisenin cepheye giden öğrencilerinden büyük bir bölümü geri dönememiş, şehitlik makamına ulaşmıştır. Kâzım Efendi, Kâmil Efendi, Ahmed Efendi, Vehbi Efendi, Besim Nuri Efendi, Ahmed Reşad, Nami, Ziya, Kemal, Osman Nuri, Eyüp Sabri, Hüseyin Ziya, Mehmed Vasfi Efendiler Lisenin şehit olan, geri dönemeyen şahsiyetlerinden birkaçıdır.

Okulumuzun Çanakkale Savaşı'ndaki rolü, lise çağındaki gençlerin vatan uğruna canlarını feda etmeleri bizleri bugün de derinden etkilemekte ve vatan sevgisi, bağımsızlık, şahadet makamı gibi değerlerimizi anlamamıza, özümsememize, manevi olarak beslenmemize katkıda bulunmaktadır. Zira bu gençler; ailelerinden, sevdiklerinden, eğitim hayatlarından vazgeçip cepheye giderlerken geriye dönmeyi bir an olsun düşünmemişler; bir hilal uğruna batan nice güneşten bazıları olabilme yüceliğine erebilmişlerdir.

LİSEMİZİN FİZİKİ YAPISI

1995 yılında Lisemizin okul ve pansiyon binası büyük bir onarımdan geçirilmiş; bilgisayar, fizik ve kimya laboratuvarları, teknoloji odası çağın normlarına göre hazırlanmış; pansiyon kısmı günün şartlarına göre donatılmış; çağdaş bir kütüphanesi, her türlü saha sporlarının yapılabileceği, bir bölümü yeşil alan olan bahçesiyle modern ve öncü hâlini almıştır.

2005 yılında Anadolu lisesine dönüştürülen okulumuz, 2019 yılında ise sınavla öğrenci alan, bölgesel veya uluslararası projelerde yer almakla mükellef ve başarı sıralaması yüksek olan okullar arasından tercih edilen proje okullarından olmuş ancak tarihî lise olması sebebiyle isim değişikliği yapılmamıştır. Okulumuzda hâlihazırda 18 derslikte 570 öğrenci öğrenim görmekte, yaklaşık 100 öğrenci okul pansiyonunda yatılı olarak kalmaktadır.

Yeni okul binasının yapımıyla 1956 yılından beri başka kurumlar tarafından kullanılan tarihî bina, 2020 yılı Mart ayından itibaren tekrar Lisemiz bünyesine katılmıştır.

BAZI AKADEMİK, SOSYAL, KÜLTÜREL, SPORTİF BAŞARILARIMIZ

Okulumuz; komşu iller dâhil olmak üzere civarın sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerin öncüsü olmuştur.

1981-1982 eğitim öğretim yılında okul başarımız Üniversite Giriş Sınavında ilimize Türkiye birinciliğini getirmiştir. Bu nedenle zamanın Millî Eğitim Bakanı Hasan SAĞLAM, İlköğretim Haftası'nı Kastamonu'da başlatmıştır.

Okulumuz, 1990-1991 yılında liseler arası Türk Halk musikisi koro yarışması alanında Türkiye ikincisi, 1991-1992 yılında liseler arası halk oyunları yarışmasında Türkiye şampiyonu olmuş, ülkemizi ve ilimizi Norveç'te temsil etmiştir.

2004-2005, 2005-2006, 2006-2007 yıllarında hentbolda peş peşe üç defa liseler arası Türkiye şampiyonu olarak kırılması zor bir rekora imza atmıştır.

2004-2005 yılında Macaristan'da yapılan Dünya Şampiyonası'nda 24 ülke arasında Dünya on birincisi, 2006-2007 yılında Fransa'da yapılan Dünya Şampiyonası'nda 26 ülke arasında bir mağlubiyetle Final Gurubu'na girememiş, dünya dokuzuncusu olmuştur.

2009 yılında okul öğrenci temsilcimiz Türkiye Büyük Millet Meclisinde yapılan seçim neticesinde Türkiye öğrenci meclis başkanlığına seçilmiştir.

Öğrencilerimiz, il genelinde yapılan sportif müsabakalarda da pek çok şampiyonluklar, edebî alanda ve resim alanında dereceler almıştır; ulusal yarışmalarda resim ve edebiyatta okulumuzu ve ilimizi başarıyla temsil etmiştir. 2019-2020 eğitim öğretim yılında, ilk defa katıldığı TÜBİTAK 2204-A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışmasında, Türk dili ve edebiyatı alanında, Bölge üçüncüsü olma başarısını göstermiştir.  

Okulumuz; 1885 yılından 1912'ye kadar idadi, 1912 yılından 1923'e kadar sultani, 1923'ten itibaren lise adını alarak tarihî seyir içinde Kastamonu İdadi Mektebi (1885-1912), Kastamonu Mekteb-i Sultanisi (1912-1923), Kastamonu Lisesi (1923-1963) ve Abdurrahmanpaşa Lisesi (1963-...) adlarıyla Kastamonu'muzu ülke genelinde ve ülkemizi yurt dışında onurlu bir şekilde temsil etmenin haklı gururunu yaşamakta; ülkesine en iyi şekilde hizmet etmeyi kendisine düstur edinmiş öğrenciler yetiştirme gayreti içinde, başarıyla eğitim öğretim yolculuğunu sürdürmektedir.